Μαρξιστική Θεωρία Επικοινωνιακών Μέσων

        Daniel Chandler

        Όρια της μαρξιστικής ανάλυσης

        Οι κριτικοί ισχυρίζονται ότι ο μαρξισμός δεν είναι παρά μια ακόμη ιδεολογία (αντίθετα από τις αξιώσεις που ήγειραν μερικοί ότι ο ιστορικός υλισμός αποτελεί αντικειμενική επιστήμη). Μερικοί μαρξιστές κατηγορούνται ότι είναι ‘υπερβολικά δογματικοί’ (ίδε Berger 1982). Ο δογματικός μαρξισμός είναι ωμά ντετερμινιστικός, κι επίσης υπεραπλουστευτικός στον ‘υλισμό’ του, αφήνοντας ελάχιστο χώρο για την ανθρώπινη ενέργεια και υποκειμενικότητα. Ο μαρξισμός θεωρείται συχνά ως ‘μεγαλεπήβολη θεωρία’, που αποφεύγει την εμπειρική έρευνα. Πάντως, η έρευνα ειδικά στη μαρξιστική παράδοση της ‘πολιτικής οικονομίας’ χρησιμοποιεί εμπειρικές μεθόδους. Κι η ανάλυση των αναπάραστάσεων που προσφέρουν τα μέσα περιλαμβάνει λεπτομερείς μελέτες συγκεκριμένων κειμένων.

        Η ορθόδοξη μαρξιστική έννοια της ‘ψευδούς συνείδησης’ υπονοεί παραπλανητικά ότι υπάρχει κάποια πραγματικότητα που δεν έχει ‘διαστρεβλωθεί’ από τη μεσολάβηση. Η συνδεδεμένη έννοια ότι η συνείδηση αυτή εμποτίζει ακαταμάχητα τα μαζικά ακροατήρια δεν δέχεται ότι μπορεί να υπάρξουν αντιπολιτευτικές αναγνώσεις. Οι μαρξιστικές οπτικές δε θα έπρεπε να μας οδηγούν στην αγνόηση των ποικίλων τρόπων με τους οποίους τα ακροατήρια χρησιμοποιούν τα μαζικά μέσα.

        Οι νεομαρξιστικές θέσεις προσπάθησαν πράγματι να αποφύγουν τις παγίδες αυτές. Η κύρια μαρξιστική έμφαση στην ταξική κοινωνία πρέπει να (και πράγματι όλο και περισσότερο) σχετίζεται με το φύλο και την εθνικότητα.


        Περιεχόμενα

        • Εισαγωγή
        • Βάση και υπερδομή
        • Τα επικοινωνιακά μέσα ως μέσα παραγωγής
        • Ιδεολογία
        • Τα μέσα ως ενισχυτές
        • Η φύση του αντικειμένου
        • Διαφορές μέσα στο Μαρξισμό
        • Η Σχολή της Φρανκφούρτης
        • Αλτουσέρ
        • Γκραμσι και Ηγεμονία
        • Stuart Hall
        • Περιορισμοί της Μαρξιστικής Ανάλυσης
        • Πλεονεκτήματα της Μαρξιστικής Ανάλυσης
        • Βιβλιογραφία